Hôm nay gió mùa về, đợt gió đầu tiên của mùa đông. Tôi xách ba lô ra cửa, xỏ giày cẩn thận, kiểm tra lại đồ đạc một lần nữa để chắc chắn rằng sẽ không thiếu một vài thứ gì đó mà mình sẽ cần, rồi khóa cửa và đi ra ngoài. Bước chậm rãi từng bước qua con hẻm nhỏ đầy những âm thanh huyên náo đặc trưng của một buổi sáng, cảm nhận từng cơn gió khẽ rít qua, táp vào mặt đau rát, nhưng đầy sảng khoái. Và thế là mọi chuyện bức bối, rối rắm trong lòng cứ thế bay đi, tan vào trong gió.

Thú thực tôi không thích Hà Nội, cực kì không thích.

Tôi đã từng khóc nháo với bố mẹ, tuyệt thực, chiến tranh lạnh, thuyết phục cả nhà bằng mọi cách, cam đoan hết lần này đến lần khác rằng sẽ sống tốt khi xa nhà, để được vượt qua quãng đường một phần ba đất nước ra Hà Nội học, vì ở đó có ngôi trường cùng ngành học tôi theo đuổi. Nhưng có lẽ tôi đã quá lý tưởng hóa cái mơ ước cùng cuộc sống của mình, mà chưa nhận ra được rằng hiện thực đôi khi quá phũ phàng so với những gì bạn nghĩ.

Sống trong một thành phố xa lạ, không người thân, bạn bè, cùng với khác biệt lối sống, phong tục và vô vàn những chuyện nhỏ nhặt khác mà một cô bé lần đầu tiên xa nhà gặp phải, tôi thật sự đã hối hận. Phải cố gắng tập sống một mình, tập quen với nhịp sống của thành phố, tập bắt chước giọng nói để người khác hiểu, lại luôn phải mỉm cười trấn an bố mẹ mỗi khi gọi điện về nhà rằng: “Con vẫn sống tốt”. Tâm trạng tồi tệ, học hành chẳng ra sao, những mối quan hệ mới nhạt nhòa, chỉ dừng lại ở mức độ xã giao chẳng đủ để ngồi lại tâm sự với nhau một chuyện gì đó, tôi dần rơi vào chênh vênh, thu mình vào thế giới riêng.

Và bây giờ, đến năm thứ ba đại học, tôi vẫn không thích Hà Nội, cực kì không thích.

Thế nhưng tôi lại thích mùa đông ở Hà Nội, cực kì thích.

Tôi thích cái cảm giác đi bộ trên phố vào mỗi sáng mùa đông, đón từng cơn gió lạnh đến se lòng, nhìn xe cộ tấp nập, dòng người đông đúc, nhưng dường như bên tai chỉ còn lại tiếng gió gào rít, vang vọng trong tâm hồn những âm thanh kỉ niệm. Những lúc như thế, tôi có cảm tưởng mình như đang đứng trước biển, trước những con sóng, ngọn gió quen thuộc mà thân thương ấy. Lúc đấy, tôi mới cảm thấy rằng, à thì ra Hà Nội cũng có chút gần gũi với mình.

***

Tôi lên một chuyến xe buýt ra ngoại thành, rồi xuống ở một điểm dừng cách khá xa thành phố. Xung quanh khá vắng vẻ, thỉnh thoảng có vài cô vài gì với những gánh hàng rong đi qua, tiếng rao vang vọng cả xóm nhỏ. Tôi đeo máy ảnh lên, men theo con đường mòn nhỏ, bước từng bước chậm rãi ngắm nhìn cảnh vật xung quanh. Hàng cây bên đường đang mùa rụng lá, mỗi cơn gió thổi qua xào xạc từng cơn mưa lá vàng rơi xuống, tạo nên một bức tranh xinh đẹp đến nao lòng. Và tôi cứ thế ngẩn ngơ bước trên con đường đầy lá ấy, cho đến lúc hốt hoảng nhận ra nó đã dẫn mình đến một nơi còn vắng vẻ hơn. Một cánh đồng cỏ lau mênh mông trải dài, cao hơn tôi cả một (vài) cái đầu, nở trắng muốt cả góc trời dịu dàng dập dìu trước gió. Ngay lúc đấy, tôi sững người lại, cứ đứng ngây ngốc mà nhìn cảnh tượng trước mắt, như thấy cả Đà Nẵng thân yêu ngay trước mắt mình, nhớ về những ngày tháng vô lo vô nghĩ, trốn học ra đồng cỏ lau đùa nghịch với bạn bè. Tất cả những kỉ niệm đó, như từng thước phim quay chậm từng chút từng chút một hiện ra trong tâm trí tôi, có vẻ như đã từ một ngày rất xa xôi nào đó, cũng có vẻ như chỉ vừa mới xảy ra ngày hôm qua. Tôi chợt nhớ lũ bạn, nhớ da diết.

Vài tia nắng hiếm hoi le lói giữa những ngày đầu đông, nhưng khiến cả cánh đồng như bừng sáng, mềm mại, mỏng manh trước nắng, trước gió. Tôi giơ máy ảnh lên, tranh thủ chọn vài góc ảnh đẹp chụp lấy vài bức hình. Men theo rìa hàng cỏ, vừa tận hưởng cảm giác dễ chịu khi hít hà hương vị đồng nội, tôi vừa chăm chú nhìn mọi vật trong một tâm trạng phấn khích không thể diễn tả rõ thành lời. Mọi thứ vừa chân thực, lại giống như ảo giác của chính mình, thật tuyệt vời!

Thế nhưng tôi không nghĩ ngay lúc này, ngoài tôi ra còn có một người khác cũng ở đây. Cậu ấy ngồi tựa trên một mỏm đá nhỏ, duỗi thẳng chân, tay ôm một cây đàn violon, ánh mắt như bị hút vài cánh đồng cỏ lau, chăm chú, trầm ngâm. Có lẽ, hình ảnh ngồi nghiêng ngược nắng của cậu ấy trong một buổi sáng mùa đông trước cánh đồng quá đẹp, đẹp đến mức tôi không thể làm gì khác hơn là đưa máy ảnh lên. Và cho tới lúc tôi kịp nhận ra mình đang làm gì, thì “tách” một tiếng, máy ảnh đã kịp lưu lại hình ảnh trước mắt.

Cậu ấy quay đầu lại, nhìn thẳng vào mắt tôi. Tôi lúc ấy, chỉ biết cúi mặt, thầm hận vì một giây phút xúc động mà đưa đến tình huống đầy khó xử như vậy. Nhưng trái với suy nghĩ của tôi, cậu ấy không quát mắng hay hỏi lý do chụp trộm khi chưa xin phép, mà chỉ im lặng. Có lẽ cậu ấy chỉ im lặng như thế trong (một) vài phút, nhưng đối với tình huống hiện tại của tôi, thì sự im lặng ấy như kéo dài cả thế kỉ. Mãi cho đến lúc tôi lấy hết can đảm chuẩn bị nói ra lời xin lỗi, thì cậu ấy bỗng nhiên lên tiếng, phá vỡ bầu không khí đầy xấu hổ (từ tôi) như thế: “Tớ đàn một bản cho cậu nghe nhé!”

Chắc là suy nghĩ của tôi không thể theo kịp cậu ấy, cho nên cho tới lúc những nốt nhạc đầu tiên vang lên, tôi vẫn trong trạng thái bàng hoàng chưa nhận ra được chuyện gì đang diễn ra xung quanh mình.

Hôm ấy, cậu ấy không chỉ đàn cho tôi nghe, mà còn kể cho tôi về cuộc đời cậu ấy. Và tôi cũng chẳng thể ngờ rằng, từ hôm ấy, những giai điệu violon da diết của bản “Today my life begins” đã ám ảnh trong tâm trí tôi, cho tới mãi rất lâu sau này.

***

Cậu ấy từng sống trong một gia đình hạnh phúc, có bố mẹ yêu thương, em trai ngoan ngoãn. Cậu ấy cũng là một tấm gương sáng, là điển hình cho hình mẫu “con nhà người ta” trong miệng của các bậc phụ huynh khác. Học trường chuyên có tên trong đội tuyển quốc gia, giỏi thể thao, biết đàn hát. Nhưng niềm hạnh phúc đó chỉ kéo dài đến năm cậu lớp 12, khi cậu biết được sự thật rằng cậu chỉ là con nuôi và bố mẹ ruột ở ngay khu phố bên cạnh. Với một đứa con trai trong thời kỳ phản nghịch, cùng với áp lực học hành thi cử ảnh hưởng đến tâm lý thì cái sự giấu giếm của bố mẹ đã trở thành sự lừa dối lớn nhất trong cuộc đời. Và rồi, cậu giận và chiến tranh lạnh với bố mẹ, ít về nhà, theo đám bạn cá biệt chơi bời, bỏ bê học hành. Cuối năm thi tốt nghiệp chỉ đủ điểm qua và thậm chí còn chẳng thèm đi thi đại học. Sau đó là chuỗi ngày sa đọa, tụ tập thâu đêm suốt sáng với bạn bè, hoặc phó mặc số mạng trên nhưng cung đường phượt được đánh giá nguy hiểm bậc nhất. Cứ thế qua hơn hai năm, cậu ấy cứ sống cuộc đời của một kẻ chẳng biết chính mình đang làm gì như thế.

Cho đến khi cậu gặp lại một đàn anh khóa trên hồi cấp ba.

Từ nhỏ anh ấy sống trong cô nhi viện, không biết bố mẹ mình là ai. Cấp ba thi đỗ vào trường chuyên, lên thành phố trọ học, tự lập tự kiếm tiền trang trải cuộc sống. Thậm chí có những ngày không một hạt cơm vào bụng, lại càng chẳng có tiền đi học thêm đây đó như chúng bạn. Thế nhưng, bằng mọi nỗ lực, anh ấy đạt được Huy chương vàng châu Á, được tuyển thẳng vào một trong những trường đại học tốt nhất nước. Nhưng trớ trêu thay, ngay trước thời điểm tốt nghiệp đại học, mẹ anh ấy tìm đến, xin lỗi về tất cả và muốn bù đắp. Kể đến đây, cậu ấy quay sang tôi, giọng nhẹ bẫng đi: “Và cậu biết anh ấy phản ứng thế nào không? Anh ấy về sống với mẹ và nói những gì đã qua hãy để nó qua. Tớ hỏi tại sao lại làm thế thì anh ấy chỉ cười và nói là sống là để vui vẻ, để hạnh phúc, cho nên tha thứ được thì cứ tha thứ, hãy cứ nhìn về tương lai để cố gắng thôi. Ngay lúc đấy tớ đã cảm thấy mình chính là kẻ khốn nạn nhất trên đời này, cậu ạ!”.

Sau đấy cậu ấy làm hòa với bố mẹ, mất một năm học Tiếng anh và thi vào khoa liên kết quốc tế của một trường đại học lớn với hai năm rưỡi học ở trong nước và một năm rưỡi ở nước ngoài. Cậu ấy vẫn chơi với đám bạn cũ, bởi theo lời cậu mà nói, cậu vẫn muốn nổi loạn nhưng bây giờ đã sống có mục đích hơn.

Nhưng có lẽ cuộc sống là không công bằng và người tốt thì luôn phải chịu thiệt thòi. Hôm nay, cậu nhận được tin anh ấy nhập viện. Ung thư máu, giai đoạn cuối. Ngày hôm đó, chúng tôi ngồi cạnh nhau, yên lặng nghe hết playlist hơn 20 bài hát trong ipod của cậu.

***

Tôi có thói quen đến “Nắng Coffee” vào những ngày mưa. Quán nằm ở một ngõ nhỏ khá yên tĩnh ở gần trường tôi học. Diện tích quán khá rộng rãi, có tới ba tầng được trang trí theo những phong cách khác nhau. Tầng một được sắp xếp như một quầy bar, là không gian để chế biến thức uống. Tầng ba mang những màu sắc tươi sáng, luôn mở những bản nhạc trẻ sôi động, thích hợp với tụ tập bạn bè. Tầng hai trang trí bằng những gam màu trầm, mang hơi hướng cổ điển, cũ kĩ và hoài niệm. Những khoảng tường loang lổ, những bức tranh đen trắng, những cuốn sách ngả vàng cùng với ánh sáng dìu dịu hắt ra từ ngọn đèn sẽ kéo bạn vào một không gian ấm áp, dễ chịu, gợi lên kí ức từ những ngày đã rất xa ấy. Mỗi buổi chiều ghé qua Nắng, tôi sẽ chọn một bàn gần cửa sổ tầng hai, ghé mắt qua những ô cửa kính ngắm từng hạt mưa rơi xuống, lăn dài rồi nhòa đi.

Và tôi gặp lại cậu ở Nắng, cũng trong một chiều mưa như thế.

Thực ra hôm đó tôi đã phân vân rất nhiều lần là có nên ghé vào quán hay không. Mưa quá lớn, trên đường từ trường về đã làm giày và balo đều ướt một mảng, khá khó chịu. Thế nên tôi đã đi đi lại lại trước cửa quán khoảng mười lăm phút, đắn đo mãi xem bộ dạng của mình nên đi hay ở. Người ta thường nói, nếu bạn đang phân vân một điều gì đó, thì bạn đã có đáp án. Điều này có lẽ đúng, ít nhất trong trường hợp này của tôi, sau khi lãng phí mười lăm phút đứng ngắm mưa để nhận ra “chân lý” này.

Cậu ấy ngồi ở chiếc bàn quen thuộc tôi thường ngồi, dường như không bất ngờ khi tôi bước vào. Cậu ngồi đó mỉm cười, còn giơ tay ra vẫy tôi. Khoảnh khắc đó, tôi đã tròn mắt nhìn cậu, chẳng thốt nên lời.

“Thật ra tớ nhìn qua cửa sổ, thấy cậu loay hoay mãi dưới cổng nãy giờ rồi.” - Minh cười nheo mắt: “Còn nữa, cách đây hai tuần tớ đi từ tầng ba xuống có thấy cậu ngủ quên ở bàn này, hỏi nhân viên thì biết cậu cũng là khách quen của quán nhưng thỉnh thoảng mới đến. Thế là từ hôm đấy chiều nào tớ cũng tới đây nhưng không thấy cậu đâu cả. Hôm nay trời mưa, định bùng một hôm, rồi nghĩ đi nghĩ lại thế nào lại vác mặt đến. Hóa ra lại gặp được cậu này!”

“Thế cậu biết lúc nãy tớ chần chừ ở dưới làm gì không? Là tính xem có nên vào hay không đấy.” - Tôi cười ngạc nhiên.

“À, cậu không vào cũng không sao, tớ thấy cậu rồi, có thể đuổi theo mà.” - Minh lại nheo mắt nói.

***

Từ hôm đó, tôi và cậu ấy chính thức liên lạc với nhau.

Thực ra chúng tôi trò chuyện không nhiều. Thỉnh thoảng cậu nhắn tin cho tôi, than vãn vài câu về sự học, hay kể về tình hình gần đây của anh Minh khi cậu vào viện thăm anh ấy. Nhiều khi chẳng kịp đợi tôi trả lời, cậu ấy cứ gửi hàng chục tin, kể tất tần tật mọi chuyện mà cậu muốn chia sẻ. Vui có. Buồn có. Ẩm ương có. Lại có những lúc cậu lại ới một tiếng mà chẳng nói gì tiếp, hoặc thúc giục tôi kể về bất cứ một điều gì đó. Thảng khi tôi tình cờ gặp cậu ở “Nắng” vào một buổi chiều mưa nào đó, chúng tôi chỉ ngồi cạnh nhau, lặng ngắm những hạt mưa rơi qua ô cửa kính bé xinh ấy.

Tôi và câu, đã cùng nhau trải qua mùa đông năm ấy, theo một cách lặng lẽ như thế.

***

Anh Minh mất vào một chiều mùa hạ nắng chói chang, oi ả. Cậu ấy báo tin cho tôi, chỉ bằng một tin nhắn gắn gọn: “Anh ấy mất rồi”. Tôi nhìn dòng tin nhắn trước mặt, ngồi thừ ra một lúc lâu, cảm giác bất lực hệt như vừa mất đi một người thân, dù chưa từng gặp anh ấy bao giờ. Ngước nhìn bầu trời xanh ngắt không gợn một chút mây qua khung cửa sổ và khóm phượng rực rỡ đến chói mắt, tôi thì thầm, tự hỏi liệu rằng cậu sẽ buồn đến mức nào nhỉ?

Tối đó, cậu ấy không báo trước một lời, đợi ở khoảng sân trước khu tập thể mà tôi đang ở. Gần khuya, lúc xuống đổ rác, thấy cậu ngồi ở bậc tam cấp dưới sân, bóng đổ dài dưới ánh đèn vàng hiu hắt, mặt cúi xuống giữa những mảng sáng tối không rõ. Tôi giật mình, nhìn chằm chằm bóng lưng đó một lúc lâu, rồi khẽ thở dài và bước nhẹ tới gần, yên lặng ngồi xuống bên cạnh cậu.

“Cậu có thể chở tớ đi ngắm phố đêm không?” - Giọng Minh mệt mỏi. Không biết qua bao lâu, giọng cậu vang lên khàn khàn đầy mệt mỏi, khẽ khàng như thể chỉ cần lớn tiếng thêm một chút nữa thôi thì mọi thứ trước mắt sẽ tan biến ngay lập tức. Tôi ngước mắt nhìn gương mặt không cảm xúc của cậu, im lặng gật đầu thay cho câu trả lời.

Có lẽ tôi đã thương cậu, nhưng thương tự bao giờ thì chẳng rõ. Và chúng tôi vẫn lặng lẽ cùng nhau đi qua những ngày hè rực rỡ đầy kí ức đó.

***

Lên năm cuối, việc học có vẻ dễ thở hơn, khi chỉ còn phải ở trường mỗi tuần ba buổi, cũng không còn phải thức thâu đêm suốt sáng viết nghiên cứu và chạy deadline. Tôi dành nhiều thời gian hơn đi thăm thú, khám phá Hà Nội, đi những con đường chưa từng đi, đến những địa điểm chưa từng đến. Từng nghe rất nhiều bài hát về Thu Hà Nội, cũng đã từng trải qua ba mùa thu ở đây, nhưng đến bây giờ, tôi mới hiểu được tại sao mà những người đi xa thường lưu luyến khi nhớ về Hà Nội: những con đường ngập lá vàng trải dài dưới nắng đẹp đến xiêu lòng, những gánh cốm lẫn trên đường phố tập nập mang vẻ đẹp đặc trưng của mùa, những mẹt sấu chín dầm thơm lừng trên khắp vỉa hè hay hương hoa sữa bất chợt thoảng qua, bất chợt nồng nàn trên từng góc phố. Có lẽ bạn phải dành thời gian tìm hiểu một thứ gì đó, thì bạn mới cảm nhận được rõ ràng vẻ đẹp của nó. Tôi cũng thường xuyên ghé “Nắng” hơn, không chỉ vào những ngày mưa, mà còn vào những buổi chiều dịu mát có nắng xuyên qua vòm cây.

Hết tháng mười hai, tôi đã hoàn thành tất cả những môn học ở trường, chỉ còn chờ thực tập. Cậu ấy sắp bay, bận rộn sắp xếp thi cử và chuẩn bị giấy tờ. Tôi nán lại Hà Nôi, muốn tiễn cậu ấy trước khi về Đà Nẵng, vẫn tiếp tục việc dạy thêm hai cậu nhóc và việc thăm thú thành phố của mình, tận đến những ngày giáp Tết. Trước ngày bay, cậu vẫn chờ trước sân khu tập thể như cũ, rủ tôi cùng đi ngắm phố đêm, tựa như cái hôm anh Minh mất. Chỉ khác là dưới làn mưa phùn lạnh buốt vương nhẹ vai áo, tôi ngồi sau xe cậu, mắt nhòe đi, cay xè.

Sáng, cậu bay chuyến 9 giờ, tôi bay chuyến 10 giờ 30. Tôi đến sớm, lặng lẽ ngồi ở một góc ghế vắng, tìm kiếm bóng cậu trong dòng người, không đủ can đảm chạy ra nói câu tạm biệt. Lúc máy bay khuất sau tầng mây, không còn thấy bóng dáng, tôi bất giác mỉm cười, trong đầu chợt xoẹt qua câu nói từ một bộ phim từng xem: “Vũ trụ lớn như thế, trái đất nhỏ như vậy, chúng ta rồi sẽ gặp lại nhau thôi, phải không?”.

Chúng tôi có còn gặp lại nhau không, tôi không biết. Nhưng những kí ức về cậu và những ngày đầu đông có nắng, có gió, có cánh đồng cỏ lau đó, sẽ mãi là những kỷ niệm vẹn nguyên nhất về Hà Nội trong tôi trong suốt cuộc đời này.

Tạm biệt cậu, tạm biệt Hà Nội.

(st)