Tôi bỏ lại thành phố đầy nắng và bụi. Thành phố có hương hoa sữa giữa mùa thu và anh ở lại đâu đó trong tim.

Mẹ đón tôi với nụ cười buồn heo hắt. Vẫn là nụ cười ấy, nụ cười tôi cố xóa đi trong ký ức mà không thể xóa. Bao năm rồi mẹ vẫn thế, vẫn mang cái dáng gầy gò tất tả và nụ cười buồn heo hắt. Ba đã không ở lại bên mẹ để làm cho nụ cười trở lại như ngày con gái, như ngày mẹ yêu ba. Ba ra đi khi tôi còn nằm trong lòng mẹ. Ba gạt bỏ tất cả để chạy theo cái gì? Tiền tài hay danh vọng? Nhưng chỉ vì một người đàn bà đẹp. Đau xót. Ba bỏ mẹ bỏ đứa con gái bé bỏng chưa chào đời chỉ vì người đàn bà đẹp. Một người đàn bà đẹp có thể làm khuynh đảo mọi thứ. Tôi đã đọc được điều đó trong sách.

Tôi về với mẹ, về với căn nhà ngói hai gian được lợp lên bằng mồ hôi và có cả những giọt nước mắt lặn vào trong lặng lẽ như đời mẹ. Bà ngoại già lắm rồi. Chân bà đã sưng húp lên, thâm bầm như hoa chuối. Bà ngồi một chỗ lẳng lặng với những suy tư trăn trở của tuổi già.

“Bà ơi! Cháu về rồi bà ạ.” - Tôi mừng rỡ.

“Ai? Đứa nào về?” - Bà lên tiếng.

“Bà quên cháu rồi đấy à?” - Tôi trêu.

Bà nhìn tôi như vô cảm. Thời gian bắt đầu phủ lên đôi mắt bà những mảng mầu đục ngầu, khiến bà không còn nhận ra đứa cháu gái này nữa mất rồi. Tôi xa bà, xa mẹ mới có mấy năm. Thời gian với tôi như cuộc đua không có đích, tôi miệt mài chạy mà không biết phải làm gì trên đường đua ấy ngoài chạy thật nhanh. Bà thì níu thời gian từng ngày từng phút. Ước gì tôi níu thời gian lại được cho bà.

“Quỳnh hả? Sao mày về muộn thế? Cỏ mọc lam nham cả.” - Bà nheo mắt nhìn.

“Cháu về nhổ cỏ dại đây bà ạ.” - Tôi đáp lại bà.

“Ừ, nhổ đi kẻo cỏ mọc lấn cả sân nhà, vào cả trong nhà rồi.” - Bà nói.

“Vâng!” - Tôi đáp to.

***

Bà vẫn không quên những lần tôi cùng bà nhổ cỏ dại ngoài vườn. Bà vẫn biết cỏ đang mọc nham nhở quanh đây, lấn cả vào sân nhà, vào tận trong nhà và cỏ dại cũng bắt đầu xâm lấn tâm hồn đứa cháu gái nhỏ của bà. Đúng rồi, phải nhổ cỏ dại thôi. Phải nhổ hết cỏ dại mọc nham nhở ngoài vườn, ngoài sân và cả trong lòng tôi.

Tôi bước ra vườn khi ánh nắng đã bắt đầu len qua những tán lá xanh thẫm, hắt một luồng sáng rực rỡ như một thứ ánh sáng diệu kỳ. Ánh sáng diệu kỳ tỏa sáng cả những ngọn cỏ dại đang mọc nham nhở trong lòng tôi khiến chúng lại bỗng trở nên long lanh, đẹp rực rỡ, lại khiến tôi mê mải...

Anh đã dắt tôi qua biết bao thăng trầm của cuộc sống. Anh cho tôi niềm tin phía trước bằng nụ cười ấm nồng như nắng, một bàn tay luôn cho tôi những cái nắm tay chia sẻ. Anh đã cho tôi biết bao điều cần thiết cho một cuộc sống, một con đường. Tôi tưởng anh yêu tôi nhiều hơn bất cứ ai, hơn cả mẹ - người chỉ cho tôi thấy nụ cười buồn heo hắt. Vậy mà anh bỏ tôi vì một người đàn bà đẹp. Một người đàn bà đẹp có thể làm khuynh đảo mọi thứ. Làm đổi thay trái tim anh dành cho tôi chỉ là chuyện nhỏ.

Tôi khóc không một giọt nước mắt trong đêm biết trái tim anh đổi thay. Nước mắt nhỏ trong tim tôi, từng giọt không mặn mà xót. Bao nhiêu năm tôi đã quen với tình yêu chân thành ấy, quen rằng anh là của tôi, mãi chỉ yêu mình tôi để rồi chợt nhận ra người anh cần lại là một người đàn bà đẹp. Tôi không thấy tủi thân cho bản thân mình. Tôi thấy thương anh. Thương anh yêu một người đàn bà đẹp. Tôi nói lời chia tay cho một mối tình năm năm. Vậy đấy, mọi cái kết thúc khi người ta đã chẳng còn niềm tin ở nhau. Anh níu giữ tôi trong cái ôm siết chặt: “Anh cần em”.

Tôi gạt anh ra. Hét vào mặt anh: “Nhưng anh cũng cần một người đàn bà đẹp!”

Tôi chạy đi trong mưa. Tiếng anh nói lẫn vào trong mưa. Hình như một lời xin lỗi. Một lời xin lỗi cho những tham lam của một thằng đàn ông. Sau này tôi mới biết anh thuộc vào mẫu người trái tim có nhiều ngăn. Tôi là một ngăn trong trái tim anh, người đàn bà đẹp kia cũng là một ngăn trong trái tim anh và anh muốn ngăn nào cũng đầy. Khinh bỉ. Tôi không thể sống như thế. Vậy là tôi quên anh. Tôi delete tất cả những hình ảnh của anh trong máy tính, xóa mọi liên lạc dẫn tôi nghĩ về anh. Vậy mà sao cỏ dại vẫn nham nhở mọc trong tôi, không thể nhổ sạch?

***

Đêm. Tôi gối đầu lên đôi chân mẹ như ngày thơ bé. Đêm bình yên. Mẹ vuốt mái tóc ngắn cũn của tôi thở dài: “Mai theo mẹ sang bên kia sông.”

“Làm gì hả mẹ?” - Tôi ngạc nhiên.

“Gặp một người” - Mẹ nói.

“Ai hả mẹ?” - Tôi tò mò.

“Đi rồi biết.” – Mẹ nói cụt ngủn, rồi mẹ không nói gì nữa. Tôi cũng không muốn hỏi gì thêm chắc là một người quan trọng lắm. Đã lâu lắm rồi mẹ không dắt tôi sang bên kia sông. Con sông quê chắc vẫn như ngày xưa. Vẫn cất giữ giùm tôi biết bao kỷ niệm đẹp cùng lũ bạn xóm nghèo, cùng Nam nữa.

Nam bỗng trở về trong ký ức tuổi thơ tôi. Giờ chắc Nam đã khác xưa nhiều lắm. Lâu rồi tôi không gặp Nam. Những bộn bề lo toan, chạy theo những lợi danh hư vô khiến tôi bỏ trôi tất cả, quên đi quá khứ về một tuổi thơ nghèo như cố quên nụ cười heo hắt của mẹ. Nhưng có bao giờ quên được đâu. Sự có mặt của tôi trên đời đã cướp đi nụ cười của mẹ. Vậy mà tôi chẳng thể làm được gì cho mẹ. Tôi chỉ làm cho riêng bản thân mình. Tôi vùi đầu vào lòng mẹ cố ngủ quên cùng với những kỷ niệm xưa và nay lẫn lộn.

Nắng bắt đầu nhô cao, ánh nắng mùa thu long lanh đẹp diệu kỳ. Bà đã kịp cho những tàng cây khô ra hong trong nắng sớm. Tôi vươn vai hít hà hương thơm của nắng mùa thu. Chợt nghe mẹ giục: “Vào ăn đi rồi thay quần áo đi với mẹ.”

“Vâng. Mà sao đi sớm thế mẹ?” - Tôi tò mò.

“Người ta không có thời gian.” - Mẹ nói cụt lủn.

“Ai mà quan trọng thế?”, từ trước tới nay đến thăm ngôi nhà của mẹ con tôi ngoài dì Lam còn có ai nữa đâu. Tôi quen với sự trống vắng rồi. Giờ lại có ai muốn gặp tôi. Tôi đi theo mẹ như ngày còn bé, lẽo đẽo từng bước. Tôi chưa bao giờ làm trái ý mẹ. Bởi tôi hiểu hơn ai hết mẹ là người luôn mong những điều tốt đẹp đến với tôi.

Qua từng bụi cây tàng tàng bên đường, những nhành hoa dại găm vào ống quần, vào tay áo mẹ. Mẹ đi như lướt trong gió. Trong nắng sớm mái tóc mẹ long lanh. Thi thoảng mẹ quay lại nhìn tôi, chỉ cho tôi những chỗ ngày còn bé mẹ đã dắt tôi qua. Rồi cũng đến bến sông. Bến sông quê vẫn thế, nước vẫn đỏ mầu phù sa. Những tàng hoa lục bình trôi lững thững... Nụ cười tụi trẻ tắm sông gọi tôi về với ký ức tuổi thơ.

Phà cập bến. Tôi và mẹ bước lên phà. Sang bên kia sông là không khí thị xã náo nhiệt khác hẳn với bên này. Tôi không muốn cố hình dung và gặng hỏi xem người chờ mẹ con tôi bên ấy là ai. Mẹ cũng không nói. Từ lúc lên phà mẹ chỉ lặng yên. Tôi nghe tiếng thở dài cố nén trong lòng mẹ.

Lối đi dẫn vào một ngôi nhà nằm giữa thảm cỏ xanh. Ngôi nhà ba tầng mầu vàng có cánh cổng lớn mầu xanh.

“Nhà ai hả mẹ?” - Tôi tò mò hỏi.

“Ba con.” - Mẹ đáp ngắn gọn.

Tôi sững người. Lần đầu tiên trong đời tôi nghe cái từ thiêng liêng ấy cất lên từ mẹ. Trong từ điển của tôi đâu có từ ba. Tôi đã quen sự thiếu hụt ấy từ những ngày còn bé. Mẹ cũng ít khi nhắc đến ba. Chỉ có bà ngoại hay kể cho tôi nghe. Nhưng ba đã bỏ mẹ, bỏ tôi vì một người đàn bà đẹp rồi sao mẹ lại còn muốn gặp? Ba tôi đang sống trong ngôi nhà to và có cánh cổng sang trọng thế này sao? Chỉ cách ngôi nhà của mẹ con tôi và bà ngoại có một chuyến phà. Một chuyến phà thôi... mà sao hai mươi mấy năm rồi tôi mới gặp.

Người phụ nữ ra mở cổng. Tôi chực chạy đi. Mẹ giữ tôi lại như bằng cả sức lực của bà.

“Vào đi con. Một lúc thôi. Nghe mẹ.” - Giọng mẹ trầm xuống như van nài.

Người đàn bà có khuôn mặt và vóc dáng đẹp đón mẹ con tôi bằng nụ cười nửa khóe môi. Dù không thích bà ta nhưng tôi cũng phải công nhận rằng bà ta đẹp. Người đàn bà đẹp này đã làm ba tôi thay đổi, đã khiến ba tôi vứt bỏ mọi thứ?

Mẹ ngồi xuống mép ghế, nhận cốc nước từ tay bà ta. Rót một cốc nước bà ta đưa mắt nhìn tôi. Cái nhìn nhanh nhưng bao quát. Tôi cũng đã nhìn thấy tấm ảnh cả gia đình treo trên tường và nhận ngay ra người sinh ra tôi. Vì có nét gì quen quen như nét mặt tôi.

“Con uống nước đi.” - Giọng bà ta vang lên trầm và ấm. Tôi có thể cảm nhận một không khí nặng nề đang bao trùm toàn bộ căn nhà. Qua câu chuyện của bà ta tôi có thể hiểu rằng người tôi gọi bằng ba đang bị bệnh hiểm nghèo, không thể qua khỏi. Thời gian với ông bây giờ vô cùng ít ỏi. Ông cần gặp tôi. Đứa con gái ông nỡ vứt bỏ. Nhưng để làm gì nữa, để tôi thấy mặt ông và để ông được gặp tôi? Đây là ước nguyện của ông hay sự sắp đặt của mẹ và người đàn bà kia?

Ông nằm trên giường, một thân hình không gầy như tôi tưởng nhưng nước da xanh và đôi môi nhợt nhạt. Thấy tôi, ông ngồi dậy đeo cặp kính vào đưa mắt nhìn mẹ rồi nhìn tôi.

Im lặng...

Sự im lặng vài phút tưởng như làm tất cả những trái tim vỡ nát. Mẹ nắm lấy tay tôi, đẩy nhẹ tôi về phía ông ấy như nhắc nhở tôi lên tiếng. Tôi biết nói gì đây trước con người hoàn toàn xa lạ kia. Ông không gắn tôi vào với bất cứ ký ức nào, không xuất hiện trong cuộc sống của tôi cả lúc thơ bé và những ngày khôn lớn. Tôi biết nói gì đây?

“Con!” - Ông lên tiếng. Giọng khàn đặc như có cái gì chẹn ngang cổ họng ông: “Con lớn quá rồi...”

“Vâng.” -  Tôi nói như một cái máy, không nhiều cảm xúc.

Ông tháo cặp kính lau nhẹ mắt. Người đàn bà đến bên đưa cho ông chiếc khăn và thấm những giọt mồ hôi trên trán ông. Ông run run bàn tay với tôi lại. Tôi tránh về phía mẹ như một lời từ chối.

“Ba... xin... lỗi.” - Giọng ông run run.

Tôi nghe giọng ông chất chứa một điều gì đó hơn cả lời xin lỗi. Có lẽ đó là lời tạ tội. Lời tạ tội với mẹ tôi, người đàn bà yêu ông suốt một đời đau khổ mà ông không bao giờ hiểu hết. Lời tạ tội với chính lương tâm ông đang tâm bỏ đi giọt máu của mình. Giờ nó đã lớn, giống ông như giọt nước nhưng biết yêu mẹ nó nhiều hơn ông.

***

Mấy ngày sau đó ông qua đời. Mẹ mặc chiếc áo bà ba đen dắt tôi sang sông lần nữa. Người đàn bà đẹp trao mẹ hai tấm khăn tang. Mẹ chỉ thắt lên đầu tôi. Đám tang hôm ấy rất đông, nhiều vòng hoa và nhiều ô-tô. Mọi người xầm xì đằng sau mẹ con tôi... Tôi chít khăn tang như ý của mẹ lặng lẽ đi đằng sau linh cữu. Mắt tôi ráo hoảnh nhưng lòng tôi thì nặng trĩu. Lần đầu tiên cũng là lần cuối cùng tôi được gặp ba. Tôi chưa kịp trách móc ông đã làm mẹ tôi buồn suốt cả một đời. Vậy mà ông đã ra đi.

Quan tài đưa xuống huyệt. Mỗi người vất theo cho ông một bông hoa. Rồi tất cả ra về. Chỉ còn mình mẹ đứng lặng bên ngôi mộ chất đầy vòng hoa. Mẹ cầm trong tay chiếc khăn len màu tím như màu hoa lục bình trôi trên khúc sông quê. Chiếc khăn mẹ đan từ ngày con gái mà chưa kịp tặng ông. Lặng lẽ. Mẹ đặt lên mộ ông. Giờ thì ông đã nhận được món quà của mẹ. Chỉ mình ông biết mẹ đã cất kỷ niệm của hai người suốt bao nhiêu năm...

Sau khi ông ra đi tôi thấy mẹ không còn buồn như trước nữa. Lòng mẹ nhẹ nhàng hơn thì phải. Có lẽ giờ đây mẹ đã tha thứ cho ông tất cả và trong tim mẹ chỉ còn tình yêu ở lại. Mẹ đang sống với ký ức đẹp chứ không phải những đau thương. Tôi theo mẹ ra vườn nhổ cỏ dại khi nắng bắt đầu lên. Nắng mới lên bao giờ cũng đẹp. Nhất là nắng mùa thu. Mẹ bảo mẹ yêu mùa thu vì mùa ấy tôi ra đời. Tôi mãi là tình yêu của mẹ. Chỉ thế thôi. Mẹ vẫn bảo khi yêu một người đâu cần phải được đáp lại và ở bên người ấy. Chỉ cần mình yêu thôi. Vậy là đủ cho một tình yêu.

Tôi ngước mắt nhìn ánh nắng long lanh len qua những kẽ lá. Hình như vẫn còn một giọt sương đọng lại. Giọt sương chưa tan khi nắng lên? Kỳ diệu. Có lẽ vì nó yêu cuộc đời mà không muốn tan ra.

- Dương Giao Linh -